Wereldse wijsheid

Vriendin Hanneke is al sinds haar puberjaren actief bij Loesje. Je weet wel, dat meisje van die posters. Het begon met posterteksten verzinnen en vervolgens met een rol posters en een emmer plak de stad in. Daar deed ik toen trouwens ook aan mee, zij het iets minder fanatiek. Later ging ze op het hoofdkwartier in Arnhem werken, en gaf ze overal in het land schrijfworkshops voor bedrijven en instellingen. Vorig jaar heeft ze samen met ouderenorganisaties een project opgezet om de levenswijsheden van ouderen te verzamelen. Ze legde prachtige oneliners en verhalen vast, die te lezen waren in de reizende expositie ‘Hoe grijzer hoe eigenwijzer’. De expositie deed een aantal bibliotheken in Nederland aan.

[Expositie 'Hoe grijzer hoe eigenwijzer' in Bibliotheek Rotterdam, 2011]

Dit geslaagde project smaakte naar meer, en al gauw ontstond een idee voor een vervolgproject. In het project ‘Hoe behap je de wereld’ worden workshops georganiseerd waarbij ouderen en jongeren elkaar ontmoeten en samen schrijven over het leven. Daarnaast bezoekt Hanneke multiculturele ouderen, om ook hun levenswijsheden te verzamelen.

Omdat multiculturele ouderen in Rotterdam wat rijkelijker gezaaid zijn dan in Nijmegen, en ze hier ook wat beter georganiseerd zijn, kwam ze donderdag bij mij logeren. Om in de juiste stemming te komen moest er 's avonds eerst roti gegeten worden. Gisteren ging ik de hele dag met haar mee op stap langs verzorgingstehuizen. Dat was, zelfs voor mij als antropoloog, een hele belevenis. ’s Ochtends werden we verwacht bij een dagopvang voor Surinaams-Creoolse ouderen. Zes ouderen schoven bij ons aan tafel. Ze deelden met ons Surinaamse spreekwoorden, verhalen over hun komst naar Nederland, en hun ideeën over opvoeding, goede manieren en vriendschap. Als vanzelfsprekend werd er een bordje voor ons meegedekt aan de lunchtafel. Gewoon oer-Hollands twee boterhammen met kaas, en kwarktaart toe.

’s Middags bezochten we een groep Antilliaanse senioren, die bij elkaar gekomen waren om paasstukjes te knutselen. We gingen ieder bij een groepje dames zitten. Ze brachten ons een aantal typische Papiamentu spreekwoorden en gezegdes bij, en gaven een kleine inblik in hun leefwereld. Zo leerden we onder andere dat als een gast geacht wordt om weer op te stappen, dat subtiel duidelijk wordt gemaakt door de bezem met zout te bestrooien (nee, niet proefondervindelijk hoor, dat vertelden ze ons gewoon).

[Expositie in Bibliotheek Rotterdam]

Alle verzamelde praktische wijsheden worden gebundeld in een Loesje-handboek dat in oktober in de boekhandel ligt, dus nog even geduld. Ach wel, volgens een oude wijsheid is geduld een schone zaak...