Iraanse kinderwerelden in beeld

Je komt nog eens wat tegen als je vier verhuisdozen vol papier uitzoekt. Zoals een grote stapel kindertekeningen. Gemaakt door kinderen uit een oude wijk in het Iraanse Mahallat, een stadje tussen Qom en Isfahan.

Het was 2002, en de stichting Nederland-Iran organiseerde een vierweekse studiereis naar Iran. Er namen studenten uit verschillende studierichtingen aan deel. Ik studeerde op dat moment Culturele antropologie en Perzische talen en culturen, een geknipte combinatie om me bij het reisgezelschap aan te sluiten. De Leidse fotograaf maakte een kuise foto voor op mijn visum en de reis kon beginnen.

Ieder had op zijn of haar eigen expertisegebied een onderzoeksprojectje bedacht. Ik wilde meer te weten komen over de leefsituatie van Afghaanse vluchtelingen in Iran. Mocht dat een te precair onderwerp zijn –en dat bleek al snel- dan zou ik gezellig een tekenwedstrijd organiseren voor de plaatselijke kindertjes. Stiften en tekenpapier had ik bij me, evenals een aantal kleine prijsjes. Ik wilde de kinderen op papier hun dagelijks leven laten verbeelden. Daarnaast zou ik wat gesprekjes met kinderen voeren over hoe hun leven eruit zag, en daar korte verhaaltjes van maken. In Nederland kon ik daar misschien een kleine expositie van in elkaar draaien om aan te bieden bij een bibliotheek of basisschool. Dat is er nooit van gekomen, en de tekeningen verdwenen op den duur in een verhuisdoos. Ten onrechte, want ze zijn geweldig! Tijd om ze eens aan de wereld te laten zien. De verzamelde verhaaltjes kan ik helaas niet meer vinden.

Wat ik zo leuk vind aan de tekeningen is dat ze enerzijds een universele kinderlijke tekentaal laten zien, maar dat er tegelijkertijd veel typisch Iraanse elementen in te vinden zijn.

Moskee.

Thee, de nationale drank. Heb ik nou zo'n dirty mind, of zien jullie hier ook iets heel anders in?

Theepotten op het vuur bij een oude dame thuis.

De buurt waar de kinderen wonen. Lemen huizen met platte daken.

Waarom zie ik op de tekeningen dan zoveel Europese huizen?

Tot Oostenrijks aan toe...

Dat lijkt er meer op.

En dat. Vrijwel alle getekende huizen hebben een enorme antenne, net als in het echt.

Schoolklasje. De meisjes dragen een maghneh-hoofddoek die deel uitmaakt van het schooluniform.

Het meisje rechtsonder op de foto draagt zo'n schooluniform.

Meisje met hoofddoek.

Maar vaker worden meisjes zo getekend. Het haar wordt gevormd door het woord 'asal' (عسل), wat 'honing' betekent. Een zoet en lief meisje dus.

Nog een asal-meisje.

Een omaatje in een vrolijke bloemetjeschador.

Ook Iraanse kleuters beginnen met koppoters.

Herder met schaapjes.

Schaapjes in het echt.

Het project voldoet niet helemaal aan de Arbo-normen.

Kinderen vertellen mij over hun dagelijks leven. De tolk-assistent schrijft mee.

Na een paar tekenmiddagen selecteert de deskundige jury de prijswinnaars. De uitreiking wordt een chaotische toestand waar geen foto's van zijn.

Op audiëntie bij de plaatselijke autoriteiten, om verslag te doen van onze onderzoeksactiviteiten.

In mijn beste Perzisch geef ik een presentatie over mijn tekenproject. Oftewel: ik lees voor wat de tolk voor me heeft vertaald, want zo geweldig is mijn Perzisch nu ook weer niet. De baardmansen stellen daarna allerlei moeilijke vragen, in de veronderstelling dat ik uit de tekeningen de diepste zielenroerselen van de kinderen kan aflezen. Per slot van rekening ben ik wetenschapper.

Zelf ook nog even bevallig poseren voor de camera. In Iran zeg je geen ´cheese´ maar ´hulu´(perzik). Ze kicken daar op zo'n übersexy pruimenmondje.

Hieronder tenslotte nog een rits tekeningen en foto's van deelnemende kinderen. Gewoon, omdat ik niet kan kiezen uit al dat moois. Wat is jullie favoriet?